ورق سیاه، گالوانیزه، رنگی، روغنی، آلیاژی و … از متداول‌ترین ورقهای آهنی در صنعت هستند که بر اساس ابعاد، ضخامت، آلیاژ مصرفی در آن و فاکتورهایی دیگر، کاربردهای متفاوتی در دنیای امروز دارند. این ورق‌ها با پایه ثابت آهن، به‌روش‌های خم‌کاری، نورد سرد و نورد گرم تولید می‌شوند. در واقع به‌شکل‌دهی ورق‌ها در نقاط دمایی متفاوت، از میان غلتک‌ها، نورد می‌گویند.
ورق سیاه چیست؟
ورق سیاه، از پرکاربردترین ورقهای فولادی در بازار صنعت بوده که تولید آن به روش نورد گرم صورت می‌گیرد. به این معنی که شمش‌های فولادی، تا قبل از دمای ذوب، حالت خمیری به خود گرفته و سپس در مراحل مختلف نورد، پهن و مسطح میشود تا در نهایت به مکعب تبدیل شود.
نکته مهمی که بایستی در رابطه با ورق سیاه بدانید، این است که این ورق‌ها در حقیقت سیاه نیستند اما چون سطح صیقلی و شفاف ورقهای دیگر را ندارند، به آنها ورق سیاه می‌گویند. در ادامه به معرفی دو نوع ورق آهن از این مدل می‌پردازیم:
۱. ورق ST37
این ورق غیرآلیاژی، به‌دلیل سختی نسبتا بالا، عملکرد مثبتی در صنعت ساختمان دارد. از طرفی دیگر به‌دلیل درصد پایین کربن و انعطاف‌پذیری بالا، با نام فولاد نرمه نیز شناخته میشود.
۲. ورق ST52
با حرارت‌دهی به سنگ آهن و ذوب‌کردن آن، آهن خام تولید میشود. آنگاه با استفاده از عناصر موجود در آهن خام، این نوع فولاد ساخته میشود. ورق ST52، مقاومت فیزیکی بالایی در شرایط محیطی مختلف دارد. این فاکتور، سبب به‌کارگیری آن در صنعت ساختمان شده است.
کاربرد ورق سیاه
ورق سیاره کاربردهای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها پرداخته میشود.
- صنعت کشتی‌سازی
- تانکرسازی
- صنعت خودرو ( بدنه و کف)
- انواع پروفیل
- لوله های درزدار
ورق گالوانیزه
برخی ورقهای فولادی با گذر زمان دچار خوردگی، ساییدگی و زنگ‌زدگی می‌شوند. این عامل زمینه آسیب‌های بسیاری را در صنعت ساخت‌وساز فراهم نموده، اما روی کارآمدن ورقهای گالوانیزه به‌عنوان روکش ورقهای فولادی، روشی اقتصادی و مفید شناخته شده است.
کاربرد گالوانیزه
گالوانیزه نیز کاربردهای زیادی دارد که در ادامه به برخی از آنها پرداخته میشود.
- لوله‌های انتقال آب
- مخازن دارای آب
- ساخت کابینت
- ساخت سقف سوله
ورق روغنی
شاید فکر کنید، سطح این ورق ها مقداری چربی دارد، اما اینطور نیست! در واقع همانند ورق سیاه، نام این ورق ارتباطی با چرب‌بودن آن ندارد. بلکه علت این نام‌گذاری، صیقل و براقیت بالای آن بوده که ناشی از روش تولید این ورق‌هاست.
در ساخت ورق روغنی، محصول خروجی نورد گرم، فرآیند اسیدشویی را طی می‌کند و سپس روغن‌کاری شده و به‌حالت کلاف پیچیده میشود تا مجددا فرایند نورد را تکرار نماید.
دقت کنید کلاف‌‌پیچی ورق‌ها به‌منظور کاهش کشش ناشی از لبه‌بری کویل صورت می‌گیرد. در مرحله نورد سرد با عبور از میان غلتک‌ها در دمای پایین، به ضخامت لازم می‌رسد.
کاربرد ورق روغنی
- روکش محصولات خانگی
- قابل استفاده در تولید ورق گالوانیزه
- تولید لوله
- صنعت خودروسازی
ورق رنگی
این نوع ورق فولادی ، همان ورق گالوانیزه بوده که دارای پوششی رنگی الکترواستاتیک است و با ۱۵ تنوع رنگی در فرایند ساخت آلاچیق و شیروانی، سقف سوله، سیستم‌های گرمایشی-سرمایشی، تولید انواع لوازم خانگی و … به‌کار می‌رود.
در واقع پودر رنگ بر پایه جنس‌های مختلفی مثل پلیمر، پلی وینیل، پلی استر یا … بر سطح ورق پخش شده و سپس ورق در کوره قرار می‌گیرد.
کاربرد ورق رنگی
- تولید لوازم خانگی
- صنعت ساختمان (قابل استفاده در دکوراسیون داخلی و خارجی)
- صنعت حمل و نقل
ورق دریایی
ورق دریایی نوعی از ورق های آلیاژی هستند که در بدنه، کف کشتی و قایق های زیر دریایی بکار گرفته می شوند.
ورق دریایی دارای خاصیت جوش پذیری، استحکام بالا و مقاوم در برابر خوردگی در محیط های شور آب دریا می باشند.
این ورق ها از طریق نورد گرم تولید و در سه گروه ورق GL-A، ورق A36 و ورق LR-A تقسیم می شوند.
ورق آلیاژی
نوع دیگری از ورقهای فولادی، ورقهای آلیاژی بوده که حاصل ترکیب چند فلز یا عنصر هستند. گاهی این محصول، با روش نورد گرم و گاهی نیز با فرایند نورد سرد تولید میشود.
پس از تولید، به ۲ دسته رول فرم یا شیت فرم، در بازار عرضه می‌شوند. ناگفته نماند که ورقهای آلیاژی شامل انواع مختلفی نظیر آلیاژی برنز، آلیاژی برنج، آلیاژی پیوتر و … هستند.
کاربرد ورق آلیاژی
- قابل استفاده در صنعت کشتی‌سازی و تجهیزات دریایی
- صنایع پتروشیمی
- مخازن حمل سوخت
- صنعت هواپیماسازی
ورق آلومینیوم
این ورق به‌علت مقاومت بالا و وزن سبک، بیشترین مصرف را در صنعت دارد و با دو روش نورد گرم و نورد سرد قابل تولید است.
در فرایند تولید آن، شمش‌های آلومینیوم حرارت دیده و با عبور از میان غلتک‌ها به کاهش ضخامت می‌رسند و محصول نهایی به‌صورت رول‌های پیچیده یا ورقهای نازک خارج می‌شوند.
امروز ورقهای آلومینیوم در سری ۵۰۰۰ و ۶۰۰۰ در بازار عرضه می‌شوند. البته آلومینیوم ۶۰۰۰ با نام سیلیکون یا منیزیم شناخته میشود.
کاربرد ورق آلومینیوم
- قابل استفاده در صنعت حمل و نقل
- ساخت لوازم خانگی
- صنایع داروسازی
- صنایع نظامی
- مخازن دارای سوخت
ورق آجدار
این ورق، از انواع ورق سیاه بوده که با روش نورد گرم تولید میشود. در واقع این ورق را می‌توان از ورق روغنی نیز تهیه نمود. بدین صورت که پس از اتمام فرایندهای تولید، ورق داخل دستگاه آجزنی قرار گرفته تا توسط غلتک‌های آن، اشکال و برآمدگی‌هایی در سطح آن ایجاد شود.
از این ورق جهت ایجاد اصطکاک در سطوحی مثل پله‌ها، کف اتوبوس و آسانسور استفاده میشود.
کاربرد ورق آجدار
- سطوح دستگاه‌های صنعتی
- پله‌های اضطراری
- کف اتاق کامیون‌ها و وانت‌ها
ورق اسیدشویی
این ورق نیز به‌دلیل سطح نسبتا مات خود، از انواع ورق سیاه شناخته میشود. شاید دلیل نام‌گذاری آن، برایتان سوال باشد، بهتر است بدانید که در فرایند تولید، امکان دارد لکه‌هایی بر سطح ورق پدیدار شوند که پاکسازی این ورق‌ها از طریق اسیدشویی صورت می‌گیرد؛ از این‌رو به آن ورق اسیدشویی می‌گویند.
کاربرد ورق اسیدشویی
- صنعت پتروشیمی
- صنعت خودروسازی
- ساخت لوله
کاربرد ورق استیل
- قابل استفاده در تجهیزات آشپزخانه مثل قاشق چنگال و برخی ظروف
- تولید لوازم خانگی
- ساخت بدنه خودرو و هواپیما
- ساخت تانکرها
ورق استنلس استیل
پایه اصلی ورق استنلس، آهن بوده و البته دو درصد آن را کربن تشکیل داده است. این ورق متشکل از آلیاژهای مختلفی است که میزان استحکام و سختی هر آلیاژ بستگی به میزان کربن در آنها دارد.
استنلس استیل انواع متعددی دارد ولی متداول‌ترین آنها در صنعت، سری ۳۰۰ و ۴۰۰ است. سری ۴۰۰ این ورق فولادی در تولید حجم عظیمی از فرآورده‌های غذایی و دارویی به‌کار می‌رود.
کاربرد ورق استنلس استیل
- صنایع پتروشیمی
- قطعات کشتی‌سازی، هواپیماسازی و خودروسازی
- ساخت لوازم خانگی
جمع‌بندی
ورق سیاه به‌خاطر خاصیت‌های منحصربه‌فرد خود، از رایج‌ترین عناصر مورد استفاده در صنعت و حتی جزوی از ترکیبات آلیاژهای دیگر بوده است که ما در این بخش سعی کردیم به معرفی مختصری از آن و سایر ورقهای فولادی بپردازیم.
ورقهای آهن، در انواع مختلف، گروهی از محصولات صنعتی پرکاربرد بوده که با روش‌های مختلف تولید و عرضه می‌شوند و در صنایع متعددی از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی، پتروشیمی، لوازم خانگی و … به‌کار می‌روند.
شرکت فولاد هفت، این افتخار را دارد که انواعی از خدمات را در زمینه تولید و تامین ورقهای فولادی و ورقهای آهنی و همچنین محصولاتی نظیر پروفیل، تسمه، انواع میلگردها، ناودانی، تیرآهن، نبشی و … با کیفیتی عالی و قیمتی مناسب ارائه دهد.
