اسید سولفوریک یکی از ۲۵ اسید خطرناک دنیاست که برخورد آن با چشم و پوست باعث کوری و سوختگی شدید پوست می‌شود. از سولفوریک اسید در صنعت پلاستیک‌سازی، تجهیزات تصویربرداری بیمارستانی و ساخت باتری‌های ماشین استفاده می‌شود؛ به همین دلیل برخی افراد در محیط کار خود با سولفوریک اسید سرو‌کار دارند و با خطرات آن روبه‌رو هستند. در این مطلب به خطرات اسید سولفوریک و نکات ایمنی هنگام کار با جوهر گوگرد اشاره کرده‌ایم. اگر به دنبال شناخت آسیب‌های اسید باتری و نکات ایمنی آن هستید، خواندن این مقاله برای شما مفید خواهد بود.
التهاب مخاط بینی؛ اولین خطر بر اثر استشمام اسید سولفوریک
عوارض استنشاق گاز سولفوریک اسید به میزان آغشته شدن مجاری تنفسی با جوهر گوگرد بستگی دارد. اگر استشمام گاز h2so4 در حد کمی باشد، عطسه، سرفه، سردرد و التهاب مخاط گلو و بینی را به‌دنبال خواهد داشت؛ ولی چنانچه فرد در مقابل غلظت بالایی از گاز سولفوریک اسید قرار بگیرد، سوختگی بافت ریه، تنگی نفس و حتی ادم ریه را تجربه خواهد کرد. اگر گاز سولفوریک اسید را استنشاق کردید، فورا در هوای آزاد قرار بگیرید و درخواست مراقبت‌های پزشکی داشته باشید.
تاول؛ یکی از شایع‌ترین خطرهای تماس پوستی با اسید باتری
تماس پوست با مواد اسید باتری باعث التهابات شدید، تاول، سوختگی پوست و درماتیت می‌شود. مدت زمان ظاهر شدن علائم سوختگی ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت باشد. برای درمان قسمت آسیب‌دیده پوست با اسید سولفوریک، ابتدا با یک پارچه مرطوب، پوست را تمیز کنید؛ سپس پوست خود را حداقل به مدت ۲۰ دقیقه با آب جاری خنک بشویید. در انتها ناحیه آسیب‌دیده را با باند گاز استریل بپوشانید و خود را به یک کلینیک پزشکی برای درمان عمیق‌تر پوست برسانید.
برای جلوگیری از آسیب‌های پوستی ناشی از برخورد با اسید سولفوریک توصیه می‌کنیم از دستکش‌های ضداسید استفاده کنید. در لایه داخلی دستکش ضد اسید از پنبه نرم همچون پارچه لباس آشپزی زنانه استفاده می‌شود تا بافت آن در هنگام کار، آزاردهنده نباشد.
کور شدن؛ ناخوشایندترین واکنش چشم به جوهر گوگرد
تماس چشم با گاز اسید سولفوریک در ابتدا باعث ریزش اشک می‌شود؛ اما اگر مواد این گاز سمی به‌طورمستقیم به چشم برخورد کند، موجب آسیب‌های جدی‌تر همچون از دست رفتن بینایی می‌شود. اگر میزان کمی از فولیک اسید وارد چشم شما شد، بلافاصله چشم خود را حداقل برای مدت ۳۰ دقیقه شست‌و‌شو دهید. توجه کنید که شستن چشم برای رفع خطرات اسید فولیک درمانی موقتی است؛ حتما پس از شست‌و‌شو، برای درمان جدی‌تر باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید.
توصیه می‌کنیم هنگام کار با انواع مواد شیمیایی و اسیدها از ماسک‌های ضدگاز و شیمیایی استفاده کنید. هرچند تحمل ماسک مخصوصا در روزهای گرم سال دشوار است، اما پیشنهاد می‌کنیم با پوشیدن لباس کار مهندسی تابستانی تا حدودی این شرایط را برای خود راحت‌تر کنید و تحت‌هیچ‌شرایطی بدون ماسک مشغول فعالیت نشوید.
خطر سوراخ شدن معده؛ به دلیل بلعیدن sulfuric acid
سولفوریک اسید بسیار خورنده است؛ به‌طوری‌که حتی ورود مقدار کمی از آن به معده باعث بروز علائم نامتعارف گوارشی می‌شود. خوردن اسید سولفوریک صدماتی همچون سوختگی شدید دهان و مری، استفراغ و در حالت حادتر، اسهال خونی و سوراخ شدن معده را در پی خواهد داشت. در صورت بلع h2so4 فورا دهان خود را با آب بشویید و از القای استفراغ جلوگیری کنید؛ تا رسیدن به پزشک متخصص داخلی، از شست‌و‌شوی دهان و مجاری گوارشی خود دست نکشید.
رعایت نکات ایمنی برای کاهش خطرات اسید سولفوریک
قرار گرفتن در معرض مواد اسید باتری حتی در غلظت‌های پایین، آسیب‌های جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت؛ پس هنگام کار با مواد سمی h2so4 نکات ایمنی که در ادامه بیان کرده‌ایم را حتما رعایت کنید.
با شیلد محافظ از چشم خود در مقابل اسید سولفوریک محافظت کنید
شیلد محافظ صورت وسیله‌ای کاربردی برای حفاظت از چشم‌ها و دهان در مقابل خطرات اسید سولفوریک است. شیلد ضد اسید همه صورت و حتی گردن را پوشش می‌دهد. محافظ صورت ضد اسید سولفوریک از جنس پلی کربنات ساخته می‌شود.
پلی کربنات علاوه‌بر قابلیت ایمنی، جنس سبکی دارد که موجب سردرد در ساعات کار طولانی نمی‌شود. البته قیمت شیلد محافظ صورت عامل تاثیرگذاری در وزن و مقاومت شیلد در مقابل اسیدها است.
هنگام استفاده از acid sulfuric، لباس کار بپوشید
لباس کار صرفا یک لباس فرم نیست؛ بلکه شما را در مقابل خطرات اسید سولفوریک و سایر مواد شیمیایی ایمن نگه می‌دارد. هنگام انتخاب و خرید لباس کار باید به جنس و کاربرد آن دقت کنید. برای حفظ سلامتی خود از لباس‌های ضد اسیدی استفاده کنید که از بوتیل، نئوپرون یا نیترول که مواد لاستیکی مصنوعی ساخته شده‌اند.
برای جلوگیری از تماس پوستی با اسید H2SO4، دستکش دست کنید
برای حفاظت از دستان خود در مقابل سولفوریک اسید از دستکش‌های ضد اسید استفاده کنید که با لایه pvc پوشانده شده‌اند. استفاده از دستکش‌های پلاستیکی معمولی برای دور ماندن از آسیب‌های acid sulfuric توصیه نمی‌شود. دستکش ضد اسید سولفوریک از انگشتان تا ساق دست را می‌پوشاند و شما را در امنیت کامل در مقابل سولفوریک اسید قرار می‌دهد.
در زمان استفاده از اسید سولفین، پوشیدن کفش ایمنی را از یاد نبرید
کفش‌های معمول روزمره ایمنی لازم را در مقابل سولفوریک اسید ایجاد نمی‌کنند؛ در نتیجه برای جلوگیری از سوختگی پوست خود در هنگام کار با اسید باتری حتما از یک کفش کار استفاده کنید. کفش‌های ضد اسید جنسی pvc دارند که به‌راحتی سوراخ نمی‌شوند؛ همچنین در مقابل حلال‌ها کاملا مقاوم هستند و هیچ‌گونه آسیبی نمی‌بینند. کفش‌های ایمنی ضد سولفوریک اسید در دو نوع ساق کوتاه و ساق بلند عرضه می‌شوند که کفش ساق بلند ضد اسید انتخاب مناسب‌تری است.
با تجهیزات ایمنی ماه ایمن از آسیب‌های اسید سولفوریک جلوگیری کنید
در این مقاله در مورد خطرات اسید سولفوریک بر پوست، چشم، مجرای گوارشی و تنفسی صحبت کردیم و انواع لباس کار محافظ صورت و بدن را معرفی کردیم. باتوجه‌به صدمات جبران ناپذیر سولفوریک اسید مانند آب آوردن ریه، از دست رفتن بینایی و سوراخ شدن معده، توصیه می‌کنیم با خرید لباس کار مناسب از عوارض سولفوریک اسید جلوگیری کنید.
ماه ایمن یکی از تخصصی‌ترین فروشگاه‌های تجهیزات ایمنی، ترافیکی و آتش‌نشانی است که تجهیزات کار با سولفوریک اسید را با ضمانت کیفیت و بازگشت ۷ روزه کالا به فروش می‌رساند و محصول خریداری شده را در کمتر از ۲۴ ساعت ارسال می‌کند. برای خرید تجهیزات ایمنی ماه ایمن به سایت mahimen.ir مراجعه کنید.
