با تصویب برنامه‌ای جدید در شورای‌عالی اشتغال، مسیر ورود دانشجویان به بازار کار و اشتغال در کارخانه‌ها در سال ۱۴۰۴ هموارتر می‌شود. این اقدام با هدف کاهش نرخ بیکاری و ارتقای مهارت عملی دانشجویان، می‌تواند گامی مؤثر در جهت پیوند آموزش دانشگاهی با نیازهای واقعی صنعت کشور باشد.
نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان آموزش عالی در زمستان ۱۴۰۳
بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بالاتر دارای تحصیلات دانشگاهی در زمستان ۱۴۰۳ به ۱۰.۷ درصد رسیده است. این نرخ در میان زنان و همچنین در مناطق روستایی نسبت به مردان و مناطق شهری بالاتر بوده است. با این حال، کاهش ۰.۹ درصدی نسبت به زمستان سال قبل، نشانه‌ای از بهبود نسبی شرایط اشتغال در این گروه است.
از سوی دیگر، سهم جمعیت بیکار دارای تحصیلات عالی از کل بیکاران کشور ۳۸.۹ درصد اعلام شده و این میزان نیز در میان زنان و مناطق شهری بیشتر به چشم می‌خورد. همچنین، سهم فارغ‌التحصیلان شاغل از کل شاغلان کشور به ۲۷.۳ درصد رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۰.۵ درصد کاهش یافته است.
برنامه‌های جدید دولت برای رونق اشتغال دانشجویان
احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تشریح مصوبات شورای عالی اشتغال، اعلام کرد: یکی از برنامه‌های کلیدی سال جاری، تسهیل اشتغال دانشجویان در کارخانه‌ها است. وی افزود: این مصوبه می‌تواند زمینه‌ساز پیوند بهتر بین آموزش تئوری و تجربه عملی در محیط‌های کاری واقعی باشد.
میدری همچنین به وجود بیش از یک میلیون فرصت شغلی خالی در کشور اشاره کرد که به‌دلیل نبود مهارت کافی یا عدم آگاهی، مورد استقبال قرار نگرفته‌اند. وی نرخ بیکاری کل کشور را ۷.۶ درصد اعلام کرد.
توسعه آموزش‌های مهارتی و طرح “کارفن”
غلامحسین محمدی، رئیس سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، از اجرای هفت برنامه کلان برای گسترش آموزش‌های مهارتی در سال ۱۴۰۴ خبر داد. وی این سال را نقطه عطفی برای تحقق پروژه «ایران ماهر» معرفی کرد.
محمدی همچنین از اجرای طرح ملی “کارفن” خبر داد که با هدف اتصال مستقیم مهارت‌آموزان به بازار کار و خوداشتغالی طراحی شده است. بر اساس این طرح، مراکز مهارتی ویژه بانوان در حوزه صنایع دستی نیز تقویت خواهند شد.
ایران مهارت؛ پلی میان دانشگاه و بازار کار
یکی از اهداف اصلی دولت در سال جاری، توسعه زیرساخت‌های مهارتی با اجرای طرح «ایران مهارت» است. این طرح با تمرکز بر دانش‌آموزان، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان طراحی شده و با هدف افزایش آمادگی آنان برای ورود مؤثر به بازار کار اجرا خواهد شد.
چالش‌های موجود در مسیر اشتغال فارغ‌التحصیلان
نبود ارتباط مؤثر میان دانشگاه و صنعت، ناکارآمدی برخی رشته‌های دانشگاهی در پاسخ به نیازهای بازار و ضعف مهارت‌آموزی، از جمله عوامل اصلی بیکاری فارغ‌التحصیلان محسوب می‌شود. بسیاری از دانش‌آموختگان ناچارند در مشاغل موقت یا نامرتبط مشغول شوند که این موضوع منجر به کاهش انگیزه و اتلاف سرمایه انسانی می‌شود.
