اولویت تأمین برق برای صنایع
در شرایطی که با محدودیت منابع انرژی یا پیک مصرف برق مواجه هستیم، یکی از مهم‌ترین مسائل در مدیریت شبکه برق کشور، اولویت‌بندی تأمین برق برای بخش‌های مختلف صنعتی است. این اولویت‌بندی به منظور حفظ پایداری شبکه، کاهش خسارات اقتصادی و تضمین فعالیت صنایع حیاتی انجام می‌شود. در این مقاله، معیارهای اصلی اولویت‌بندی، نقش هر صنعت، و راهکارهای پیشنهادی برای تأمین پایدار برق بررسی می‌شود.
چرا اولویت‌بندی در تأمین برق صنایع اهمیت دارد؟
صنایع مختلف کشور نقش کلیدی در تولید، اشتغال و صادرات دارند. در عین حال، مصرف برق برخی واحدهای صنعتی بسیار بالا بوده و در زمان اوج مصرف، فشار قابل توجهی به شبکه وارد می‌کند. بنابراین، تخصیص بهینه برق به صنایع یکی از ابزارهای مهم برای مدیریت بار و جلوگیری از خاموشی گسترده است.
معیارهای اولویت‌بندی تأمین برق برای صنایع
1. اهمیت استراتژیک صنعت
صنایعی که در تأمین کالاهای حیاتی مانند دارو، مواد غذایی، انرژی یا مصالح ساختمانی نقش دارند، در اولویت بالاتری برای تأمین مداوم برق قرار می‌گیرند.
2. حجم مصرف برق
صنایعی با مصرف بسیار بالا (مانند ذوب‌آهن، فولاد، آلومینیوم و پتروشیمی‌ها) ممکن است در شرایط بحرانی با سهمیه‌بندی مواجه شوند، در حالی که صنایع کم‌مصرف در اولویت تأمین پایدار هستند.
3. تأثیر اقتصادی قطع برق
واحدهایی که توقف تولید آن‌ها باعث خسارات سنگین یا از بین رفتن مواد اولیه حساس می‌شود، در اولویت بیشتری قرار دارند.
4. توان خودتأمینی انرژی
صنایعی که به مولد برق اضطراری، سیستم‌های خورشیدی یا CHP مجهز هستند، در اولویت پایین‌تری برای دریافت برق از شبکه قرار می‌گیرند.
5. پاسخ‌گویی به برنامه‌های پیک‌سایی
صنایعی که در طرح‌های پاسخ به تقاضا (Demand Response) مشارکت می‌کنند، ضمن دریافت پاداش از وزارت نیرو، همکاری بهتری با شبکه برق دارند و معمولاً اولویت بیشتری در تأمین برق پایدار خواهند داشت.
سیاست‌های وزارت نیرو در اولویت‌بندی برق صنایع (در ایران)
طبق اعلام وزارت نیرو و شرکت توانیر:
-
صنایع بزرگ استراتژیک با سهمیه‌بندی برنامه‌ریزی‌شده و از پیش اعلام‌شده مواجه می‌شوند تا از اختلال گسترده جلوگیری شود.
-
صنایع کوچک و متوسط در شهرک‌های صنعتی، تا حد ممکن از قطع برق مستثنا می‌شوند.
-
مراکز درمانی، دارویی و بهداشتی در اولویت مطلق برای تأمین برق هستند.
-
برنامه زمان‌بندی قطع برق (به‌ویژه در تابستان) توسط شرکت‌های توزیع برق استان‌ها منتشر شده و صنایع موظف به هماهنگی و رعایت آن هستند.
راهکارهای پیشنهادی برای صنایع:
-
استفاده از مولدهای برق اضطراری جهت تأمین نیاز حیاتی در زمان قطع شبکه
-
سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی برای کاهش وابستگی
-
مشارکت در طرح‌های پیک‌سایی و دریافت پاداش از وزارت نیرو
-
افزایش بهره‌وری انرژی و کاهش مصرف در ساعات اوج بار
-
استفاده از سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی (EMS) برای پایش و بهینه‌سازی مصرف
مدیریت تأمین برق برای صنایع، به‌ویژه در فصل تابستان یا شرایط بحرانی، نیازمند اولویت‌بندی دقیق، همکاری مشترک صنایع با وزارت نیرو و سرمایه‌گذاری در راهکارهای جایگزین است. در این مسیر، صنایعی که اهمیت استراتژیک، توان خودتأمینی بالا و همکاری فعال با طرح‌های پیک‌سایی دارند، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار خواهند بود.
